Kimisi vitamin almıyor, kimisi su içmiyor, kimisi karbonhidrattan uzak durmuyor, kimisi de hiç çaba göstermiyor. Henüz operasyonun üzerinden iki yıl geçmişken yoldan çıkıyor, düşündükleri kilonun daha azını kaybediyorlar.

2 binden fazla obezite ameliyatı gerçekleştiren BariatrikLab Obezite ve Metabolik Cerrahi Merkezi kurucusu Prof. Dr. Halil Coşkun, obezite cerrahisi sonrası en çok yapılan 10 hatayı sizler için kaleme aldı:

YEMEK YERKEN SU İÇMEYİN

Ağzı doluyken lıkır lıkır meşrubat içmek çoğunluk için normaldir. Ama kilo verme operasyonundan sonra, yemek yerken bir şeyler içmek, yemekleri midenizden alıp götürür. Siz de tekrar yemek yer, yine ameliyatlı torbacığınızı doldurursunuz. Ayrıca küçük mideniz yeterli proteini alamaz ve daha erken acıkmanıza neden olur.

İnsanlar susadıkları için bir şeyler içtikleri bahanesini öne sürüyorlar. Yemekten 20 dakika önce bir bardak su için. İşte sorun çözüldü. Bir kez yemek başladıktan sonra, genzinize bir şey kaçmadıysa, içmek yok. Uzun vadeli başarıda bu son derece önemlidir. Yemeklerle içmek yasak. Nokta. Bitti.

GAZLI İÇECEKLERDEN UZAK DURUN

Bir tane gazlı içecek içmek insanın midesini zarar vermese de çoğu kişiyi günde 3-4 tane veya daha fazla kola içtiği günlere geri döndürecektir. O günlere geri dönmemek lazım. Ameliyat olduktan sonra kişilerin yemeklerde gazlı içecek içme ihtimali daha yüksektir ve işte bu gazlı içecek ile yemek bileşimi sizi sonunda geri kilo almanıza neden olacaktır.

KOLAY VE HAZIR YEMEKLERDEN UZAK DURUN

İyi seçimlerden çok, kötü seçimler yaptığımız ortada; yoksa kilo verme operasyonuna ihtiyacımız olmazdı. Zayıf kişileri genetik yönden Allah tarafından kutsandıklarını zannederek hep kıskanırız ve yiyeceklerini iyi seçtiklerinin, normal egzersiz yaptıklarının farkına varmayız.

Kilo alma ve verme matematiktir. Tüketilen kalorilere karşı yakılan kaloriler. Yaktığımızdan daha fazla tükettiğimiz için 100 kilonun üzerine çıktık. Hatta daha fazla. Operasyondan sonra kilo vermediysek, bu hâlâ yaktığımızdan daha çok kalori alıyoruz demektir. Bir hacim kısıtlamamız var, bu da yanlış yiyecekleri seçtiğimiz anlamına geliyor.

Fast food’dan, kolay ve hazır yemeklerden uzak durun, taze yemek pişirin ve çevrenize daha iyi seçenekler yerleştirin. Hayatınızın geri kalan bölümü için, yapacağınız plan “önce protein, ardından düşük karbonhidratlı sebzeler” olmalıdır. Bunu tekrarlayın. Asla bunlardan vazgeçmeyin. Zararlı yiyecek seçimlerinizi değiştirme gibi bir niyetiniz yoktuysa, neden mide ameliyatı oldunuz?

YANINIZDA GÜVENİLİR BİRİ YOKSA ASLA ALKOL ALMAYIN

Alkolün kalorisi en kalorili besinlerle dahi kıyaslandığında çok yüksektir. Özellikle ilk altı ayınızda alkolün asit ve kalori seviyesinden kaçınmak gerekir. Muazzam kilo kaybı detoksu ile karaciğer ve diğer organlar zaten normal sınırlarının ötesine zorlanmışlardır. Bu tartışmasız böyledir.

Obezite ameliyatı ile işler değiştiği için alkolle daha önceki deneyimleriniz artık geçerli değildir. Sindirim için çanta büyüklüğünde bir mide olmadan, içtiğiniz kokteyl direkt olarak damla damla ince bağırsağa geçer ve neredeyse saf alkol olarak kan dolaşım sisteminize girer. Bir kaç saniye içinde çılgın bir sakar insana ve tehlikeli bir sarhoşa dönüşebilirsiniz. Üstelik mide bypass operasyonundan sonra, özel kokteyllerde örneğin 50 gramdan daha fazla şeker olduğu için fazla şekerden de dumping yaşayabilirsiniz.

Yanınızda güvenilir bir yakınınız yoksa asla alkol almayın. Alkol alınca işler çok kötüye gidebilir, bir de yalnızsanız veya operasyonu anlamayan biriyle beraberseniz bu durum sizi büyük bir tehlikeye sokabilir. Alkol zehirlenmesi sizin hayatınızı tehlikeye sokabilir, asla yalnızken bir kaç tek atmayın veya kendinizi içki içmek zorunda hmeyin.

Obezite ameliyatı geçirenlerde kompulsif davranışın iletilmesi sonucunda meydana gelen alkolizm oranında hafif bir artış olduğunu gösteren araştırmalar vardır. Buna dikkat edin. “Arada bir”den daha fazla içtiğinizi veya duramadığınızı fark ederseniz, yardım alın. Ameliyatı yapan ekibinizi arayın, onlar sizi yargılamazlar ve ne yapılması gerektiğini bilirler.

Obezitenin prangalarından kurtulduktan sonra dışarı çıkıp dans etmek ve partilere katılmak için muazzam bir istek duyacaksınız, sosyal içicilik de bu hayatın bir parçası haline gelebilir. Sadece o ilk yudumdan önce bir plan yapın.

VİTAMİN TAKVİYESİ ALMAMAK ÖLÜMLE SONUÇLANABİLİR

Lafı dolandırmadan konuya girelim. Midenizin büyük bir bölümü çıkartıldığı veya bağırsaklarınız yarıdan kesilerek bypass yapıldığı için ciddi kilo vermeniz kaçınılmazdır ve bu durumda vitamin almaya gerek olmadığını düşünmek gülünçtür.

Vitamin alın! Vitamin alın! Vitamin alın! 35 yaşında obezite ameliyatı geçirirseniz 25 yıl vitamin eksikliğinden sonra size neler olacağını hiç düşündünüz mü? Operasyondan sonra küçük bir tökezlemede düşen ve el veya ayak bileklerini kıran kaç kişi olduğunu duysanız çok şaşırırdınız. Çıtır çıtır içi gözenekli bir kemik tıpkı bir kağıt helva gibi kırılır ve iş işten geçtikten sonra yapılacak çok az şey vardır. Operasyondan uzun süre sonra çoğu kişi çene kemiklerinde osteoporoz yüzünden dişlerinin sallandığını fark edince dehşete düşerler. Temel yapıları bir kanal tedavisi veya implantı desteklemeyince, bir çoğu kemik aşılama da dahil karmaşık diş prosedürlerine ihtiyaç duyar.

Sizde vitamin, protein veya mineral eksikliği varsa, size zarar verebilecek çok ciddi hastalıklar da söz konusudur. Geri dönüşü olmayan ve hayati tehlikeyle sonuçlanabilecek, besin takviyelerini almamanın sebep olduğu nörolojik hastalıklar da vardır.

YETERİNCE SU İÇMEZSENİZ HASTANELİK OLURSUNUZ

Susuzluk hastaneye yatma sebeplerinin başında gelir ve çoğunlukla engellenebilir bir komplikasyondur. Cerrahi ekibiniz su içmeye devam etmenizi söylerken şaka yapmıyorlar. Çoğu kişi ameliyattan kendini iyi hissederek çıkmakta ve ilk 10 günden sonra başı dönmekte, midesi bulanmakta, başı ağrımakta, bir şeye odaklanamadan cümlenin ortasında uykuya dalmaktadır. Durum giderek kötüleşir ve ne yazık ki kendilerini kollarına serum takılmış bir halde bir hastane yatağında bulurlar. Bu sorunu yaşamamak için programlı olarak su için.

ABUR CUBURA DİKKAT

Gerçek yemekler planlayın ve yiyin. Üç öğün yemek artı iki küçük protein atıştırmalık. Buna aynı zamanda ‘beş küçük yemek’ de denir. Abur cubur, karın doyurmadan ara ara atıştırmaktır. Küçük mideniz en güçlü araçtır ve onu doldurmamak da karın doluluğunu kontrol etmenin güçlü bir yoludur.

Tabağınızı alıp sofraya oturun, sonra yavaş yavaş yemeye başlayın; karın tokluğu size ne zaman duracağınızı söyleyecektir. Abur cubur yemek, mideniz dolmadığı için daha uzun sürede daha fazla miktarda yiyecek tüketmenize izin veren bir davranıştır.

Abur cubur yemek dediğimiz olayın, çoğu aç olduğumuzu sandığımız veya sadece yapacak bir şeyler aradığımız zaman meydana gelen “beyindeki açlığın” sonucudur. Bilgisayarda oyun oynayın, okuyun, düşüncelerinizi yiyecekten uzak tutacak herhangi bir şey yapın.

DAHA AZ YİYİN, DAHA ÇOK YAKIN!

Obez kişiler spor salonuna giden kişilerin egzersiz yapmayı sevdiklerini düşünürler. Gerçek şu ki egzersiz yapan kişiler kendilerini iyi hmek ve iyi görünmeyi isterler. Egzersiz yapma duygusunu ve sonuçları gerçekten severler.

Kilo vermek matematiksel bir formüldür. Her gün 10 dakikalığına bile olsa kalp atışlarınızı hızlandırmanın getirdiği enerji, daha hızlı kilo vermenizi sağlayacak, daha uzun süre verdiğiniz kiloyu muhafaza edebileceksiniz ve hem daha iyi görünecek hem de kendinizi daha iyi hissedeceksiniz.

Şu anda “yapardım” ama dizlerim kötü, hastalıklarım var, spor salonu üyeliği için param yok gibi sessizce bahaneler üretiyorsanız, evde yapılabilen, hiç alet kullanılmayan, eklemlere hiç yük bindirmeyen ve günde sadece 10 dakikanızı alacak egzersiz planları da var. Kendinize gelin!

ÇOK FAZLA KARBOHİDRATLI YEMEYİN

Operasyon sonrası en büyük sorun açlıktır ve bir çok kişide bunun sebebi karbonhidrat almamaktır.

Önce protein almak, açlığı kontrol eden karbonhidratları dışarı itekler ve kilo kaybını zorlar. Yenecek herhangi bir karbonhidrat sebze/meyve türünden olmalıdır. Küçük bir süslü pasta, bir kase yaban mersini ile aynı miktarda karbonhidrat içerse de, sıfır besin vardır. Küçük bir pasta hiçbir besleyici değeri olmayan işlenmiş veya ölü yiyecektir. Onun yerine daha az kalorisi olan, tonlarca besleyici maddesi bulunan, tadı nefis ve depolanmış yağı yakacak enerjiyi kullanan yaban mersinini tercih edin. Her yönüyle çok daha iyi.

Kraker veya bisküvi gibi karbonhidratlar hızla yanarak sizi daha da aç bırakırlar. Balık kraker yedikçe canınız daha fazla kraker yemek ister. İnsanlar kilo alırken ve birkaç gün bir yiyecek günlüğü tutarken, karbonhidratlar da çaktırmadan mutfağa girivermişlerdir. Bunları mutfaktan atın, almaktan vazgeçin ve besin yönünden zengin taze, daha düşük karbonhidrat olan yiyecekler alın.

BALAYI DÖNEMİNE ALDANMAYIN

Kilo vermeye başladınız ve birden bire dünya daha iyi görünüyor, her şey daha iyi, morbid obezite sorunlarıyla tekrar karşı karşıya geleceğinizi düşünmek aklınızdan bile geçmiyor. Buna ‘balayı dönemi’ adı vermek doğru bir tariftir.

O muazzam kilo verilen ilk on iki ay süresince, otobüsü kullanan sürücü siz değilsiniz. Ne yaparsanız yapın aynı miktarda kilo vereceksiniz. Bunu kavrayamayan bazıları, her nasılsa sistemi kandırdıklarını ve patates kızartması yerken yine de kilo verdiklerini düşünüyorlar. Uzun vadede bunun sonu hiç iyi olmayacaktır.

Operasyon geçirmiş kişilerde, farklı yiyecekleri seçmez, sağlıklı beslenme sistemini oturtmaz ve bunları benimsemezlerse, hedefledikleri kiloya kadar bütün kiloları verememek veya birkaç yıl içinde tekrar kilo almak sıkça görülüyor. Çok dikkat edenler dahi, tıpkı hiç kilo verme operasyonu olmamış kişiler gibi, tekrar kilo alabilirler. Kilo verme operasyonu çaba gösterilmeden gerçekleşen bir iş değildir, yarattığınız yeni yaşam biçimine ciddi olarak sadık kalmazsanız sonsuza kadar sürmez.